- صفحه اصلی
- محصولات
- خاموش کننده های دستی و انواع کپسول های آتش نشانی
- کپسول پودر و گاز
🔥 کپسول پودر و گاز آتشنشانی؛ راهکاری سریع برای مهار حریق
✅ مقدمه
در میان انواع خاموشکنندههای دستی، کپسولهای پودر و گاز به عنوان یکی از پرکاربردترین تجهیزات اطفای حریق شناخته میشوند. این کپسولها به دلیل قدرت بالای خاموشکنندگی، قابلیت استفاده آسان و قیمت مناسب، در منازل، خودروها، ادارات و کارگاههای صنعتی به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند.
در این مقاله به طور جامع به بررسی ساختار، کاربردها، مزایا، روش استفاده، استانداردها و نکات ایمنی کپسولهای پودر و گاز میپردازیم.
🔎 کپسول پودر و گاز چیست؟
کپسول پودر و گاز (Dry Powder Fire Extinguisher) نوعی خاموشکننده آتشنشانی است که درون آن پودر خاموشکننده (معمولاً بر پایه بیکربنات سدیم یا پتاسیم) به همراه گاز فشاردهنده (معمولاً گاز CO₂ یا نیتروژن) قرار دارد. هنگام استفاده، با فشار دادن اهرم، گاز فشرده، پودر را به سمت آتش پرتاب میکند و با قطع زنجیره واکنشهای شیمیایی، آتش را خاموش میسازد.
🔥 کاربردهای کپسول پودر و گاز
کپسولهای پودر و گاز برای خاموش کردن آتشهای کلاسهای مختلفی مناسب هستند:
-
کلاس A: مواد جامد قابل اشتعال (چوب، کاغذ، پلاستیک)
-
کلاس B: مایعات قابل اشتعال (بنزین، روغن، تینر)
-
کلاس C: گازهای قابل اشتعال (گاز شهری، پروپان، بوتان)
-
کلاس E: تجهیزات الکتریکی (کامپیوتر، تابلو برق، سیمکشیها)
این ویژگی چندکاره باعث شده این نوع کپسول در محیطهای گوناگون بسیار کاربردی باشد.
⚙️ ساختار کپسول پودر و گاز
یک کپسول پودر و گاز معمولاً شامل بخشهای زیر است:
-
بدنه فولادی مقاوم به فشار
-
پودر خاموشکننده خشک
-
مخزن گاز فشاردهنده
-
شلنگ خروجی
-
اهرم و شیر کنترل
-
درجه فشار (مانومتر)
-
پایه نگهدارنده (در مدلهای قابل نصب روی دیوار)
🧪 انواع پودر مورد استفاده
پودرهای مورد استفاده در کپسولها شامل:
-
پودر BC: مناسب برای کلاس B و C (مایعات و گازها)
-
پودر ABC: کاربرد گسترده برای کلاس A، B و C (جامدات، مایعات و گازها)
-
پودر D: برای آتش فلزات خاص مانند منیزیم و سدیم (در محیطهای صنعتی خاص)
🛠️ نحوه استفاده از کپسول پودر و گاز
استفاده از این کپسول بسیار ساده و سریع است. تنها کافیست:
-
پین ضامن را بکشید.
-
شلنگ را به سمت پایه شعله بگیرید.
-
اهرم را فشار دهید تا پودر خارج شود.
-
حرکت جارویی داشته باشید تا تمام شعلهها خاموش شوند.
نکته مهم: همیشه از فاصله مناسب (تقریباً 2 تا 3 متر) استفاده شود و اول از همه منبع آتش هدف قرار گیرد.
🎯 مزایای کپسول پودر و گاز
-
سرعت عمل بالا در خاموش کردن آتش
-
قابل استفاده برای آتشسوزیهای چندکلاسه
-
قیمت مناسبتر نسبت به دیگر خاموشکنندهها
-
نگهداری آسان و طول عمر بالا
-
مناسب برای محیطهای باز و نیمهباز
⚠️ معایب و محدودیتها
-
پخش پودر زیاد در فضا که ممکن است باعث آلودگی محیط یا آسیب به تجهیزات شود.
-
مناسب نبودن برای محیطهای بسته یا دارای تجهیزات حساس
-
لزوم شارژ منظم برای عملکرد درست
🛡️ نکات مهم در نگهداری و شارژ کپسول پودر و گاز
-
بررسی دورهای مانومتر (درجه فشار)
-
شارژ مجدد هر 6 تا 12 ماه یکبار
-
نگهداری در دمای مناسب (بین 5 تا 45 درجه سانتیگراد)
-
دور از تابش مستقیم نور خورشید یا رطوبت زیاد
-
نصب در ارتفاع ۱ تا ۱.۵ متری از سطح زمین
📏 استانداردهای معتبر برای کپسول پودر و گاز
در ایران، کپسولهای پودر و گاز باید دارای استانداردهای زیر باشند:
-
استاندارد ملی ایران (ISIRI 869)
-
دارای نشان تاییدیه سازمان آتشنشانی
-
مطابق با الزامات سازمان HSE
-
استاندارد CE اروپا (برای صادرات یا برندهای وارداتی)
🏷️ قیمت کپسول پودر و گاز
قیمت این نوع کپسول بسته به ظرفیت (1، 3، 6، 12، 25، 50 کیلوگرم)، برند تولیدکننده (مانند پیشگام، دژ، روناک، دایا سیف، مهر، دژپاد) و جنس بدنه متغیر است. برای مثال:
-
کپسول 1 کیلویی: مناسب خودرو و منزل – قیمت اقتصادی
-
کپسول 6 کیلویی: مناسب فروشگاهها و دفاتر کاری – پرفروشترین مدل
-
کپسول 50 کیلویی چرخدار: مناسب کارخانجات و سولهها – قیمت بالا ولی کاربرد صنعتی
🔍 برندهای معتبر کپسول پودر و گاز در ایران
-
پیشگام
-
روناک
-
دژ
-
دایا سیف
-
آیروکس
-
زرین
-
توان
همیشه در هنگام خرید، به تاریخ تولید، گارانتی، و مهر استاندارد توجه کنید.
🧾 نتیجهگیری
کپسول پودر و گاز یکی از ضروریترین ابزارهای ایمنی در برابر حریق است که با عملکرد سریع و چندمنظوره خود، میتواند از وقوع حوادث بزرگ جلوگیری کند. با انتخاب برند مناسب، نگهداری صحیح و آموزش کارکنان، این نوع خاموشکننده میتواند تضمینکننده امنیت جانی و مالی شما در موقعیتهای بحرانی باشد.